Het limbisch systeem: de emotionele motor van je breinWanneer je schrikt van een horrorfilm, je hart sneller klopt of je kippenvel krijgt, is dat het werk van je limbisch systeem. Dit systeem vormt het centrum van je emoties, geheugen en motivatie.Wat is het limbisch systeem?Het limbisch systeem is geen enkel onderdeel, maar een netwerk van hersengebieden dat emoties, motivatie en overleving stuurt. De naam komt van het Latijnse limbus – “grens” – omdat het letterlijk ligt tussen de hersenstam (je automatische piloot) en de neocortex (je denkende brein).Het vormt de brug tussen voelen en denken.Belangrijkste onderdelen en functies

Je kent het vast: iemand zegt iets, en plots voel je spanning, irritatie of verdriet.Het lijkt alsof de ander dat gevoel bij je oproept — alsof het buiten je begint.Toch is dat maar een deel van het verhaal.

We leven in een wereld waarin bijna alles gericht is op verbeteren, oplossen, veranderen. Als we ons leeg, angstig of zinloos voelen, zoeken we meteen een manier om dat gevoel te dempen: met werk, eten, sociale media, of door te piekeren over wat er mis is. Maar wat als er momenten zijn waarop er niets te “fixen” valt?

De gids die zegt dat je geen gids nodig hebtWe lopen allemaal wel eens vast in ons leven. Problemen stapelen zich op en vaak hopen we dat iemand ons precies vertelt wat we moeten doen. Een stappenplan, een oplossing, een routekaart. Even de weg gewezen krijgen zodat alles weer klopt.

Veerkracht zichtbaar maken: een score voor je breinIedere dag staan we tientallen keren op een keuzepunt. Soms bewust, vaak ongemerkt. Het keuzepunt laat zien dat je brein in elke situatie verschillende richtingen kan nemen. Welke kant je kiest, bepaalt niet alleen hoe je je op korte termijn voelt, maar ook hoeveel veerkracht je op de lange termijn opbouwt.De linkerkant: vermijden & controleAan de linkerkant liggen de vertrouwde maar vaak ineffectieve strategieën. Je brein wil ongemak vermijden of snel controleren: uitstellen, piekeren, afleiding zoeken, jezelf geruststellen of terugvallen in oude gewoontes. Het geeft korte-termijn opluchting, maar haalt je juist weg van wat je belangrijk vindt.Kernzin: je kiest wat nu verlichting geeft, maar dat je wegleidt van betekenis en groei.Het kruispunt: aanwezig zijnMiddenin ligt de sleutel: stil staan bij wat er nu is. Door gedachten, gevoelens en spanningen op te merken zonder oordeel, ontstaat er ruimte. Aanwezig zijn maakt dat je niet automatisch in oude patronen schiet, maar bewust kunt kiezen. Het is het moment van pauze waarin je jezelf de vraag stelt: “Wil ik nu vermijden, of kies ik bewust?”Kernzin: aanwezigheid is de stille ruimte waarin inzicht en verandering ontstaan.De rechterkant: waardevol handelenAan de rechterkant kies je de weg van waarden, groei en betekenis. Dat betekent niet de makkelijkste weg, maar wel de weg die klopt met wie je wilt zijn. Je brein leert ongemak dragen, je zoekt verbinding en zingeving, en je bouwt aan veerkracht door te doen wat er echt toe doet.Kernzin: je kiest niet voor gemak, maar voor de richting die past bij je waarden.Het scoringsformulier: hoe veerkrachtig ben jij geworden?Je kunt het keuzepunt gebruiken om je eigen ontwikkeling zichtbaar te maken. Aan de hand van drie schalen geef je wekelijks een score van 0 (helemaal niet) tot 5 (bijna constant):

Van vaag idee naar praktische stappen om weer écht te levenLeven in het nu. Het klinkt misschien wat zweverig of zelfs als onzin. Want hoe kan je nu niet in het nu leven? Toch raakt de Indiase denker Jiddu Krishnamurti hier een belangrijk punt: vaak leven we niet écht in dit moment, maar vooral in onze gedachten over gisteren en morgen.

De geest begrijpen: Krishnamurti, innerlijke vrede en ACT in turbulente tijdenWe leven in een tijd waarin de woorden stress, onrust en conflict dagelijks op ons afkomen. Het nieuws staat vol met oorlogen, politieke verdeeldheid en klimaatdreigingen. Tegelijk worstelen veel mensen persoonlijk met spanning, piekeren en het gevoel dat het nooit genoeg is. In zo’n context klinkt de stem van de filosoof Jiddu Krishnamurti verrassend actueel:

Waarom inzicht helpt en hoe ACT je kan ondersteunenVeel mensen die worstelen met angst herkennen het: niet alleen de angst zelf kan verlammend zijn, maar vooral de angst voor de angst. Het idee dat een paniekaanval kan komen, dat je overspoeld kunt raken door emoties, of dat je je lichaam niet meer onder controle hebt, kan soms nog beangstigender zijn dan de situatie zelf.Waarom inzicht helptAngst is een natuurlijke reactie van ons brein en lichaam. Het is bedoeld om ons te beschermen. Alleen slaat ons systeem soms te vaak of te sterk aan. Inzicht helpt, omdat je beter gaat begrijpen wat er gebeurt en waarom je brein dit doet.

Integral Eye Movement Therapy (IEMT) is een relatief nieuwe therapeutische methode die gebruikmaakt van oogbewegingen om vastzittende emotionele patronen en hardnekkige overtuigingen te doorbreken. Veel mensen ervaren het als een verrassend snelle manier om lading van herinneringen af te halen en meer grip te krijgen op hun emoties. Maar wat gebeurt er eigenlijk in de hersenen tijdens IEMT, en welke rol spelen de amygdala en hippocampus?

10 vragen om los te komen van je veiligheidszoekende verstandOns brein is een fantastisch instrument. Het helpt ons plannen, analyseren, vergelijken en vooruitdenken. Maar soms neemt het veiligheidszoekende deel  (het ego, de innerlijke criticus of de overbeschermende controleur) het stuur volledig over. Dan raken we verstrikt in zorgen, piekeren en eindeloos afwegen, terwijl we juist verlangen naar rust, vertrouwen en leven in lijn met wie we écht zijn.Deze 10 vragen kunnen je helpen om wat meer afstand te nemen van dat controlerende verstand en te zakken in jezelf. Ze nodigen uit tot reflectie, bewustwording en het vinden van een ruimer perspectief.

Het einde van de vakantie: terug naar de stroom van het levenDe zomervakantie is vaak een periode waarin alles even vertraagt. Geen wekker die je dwingt, meer ruimte om te doen waar je zin in hebt, tijd voor elkaar of juist tijd voor jezelf. Even lijkt het leven lichter en ruimer. Maar dan komt dat onvermijdelijke moment: de vakantie loopt ten einde. De agenda vult zich weer, de mailbox roept, en de dagelijkse routines wachten geduldig om hun plek terug te eisen.

Hoe het Roy Adaptation Model en ACT elkaar versterkenIn de wereld van gezondheidszorg en psychologie bestaan er veel modellen die mensen helpen om beter om te gaan met de uitdagingen van het leven. Twee daarvan lijken op het eerste gezicht uit totaal verschillende werelden te komen: het Roy Adaptation Model (RAM) uit de verpleegkunde en Acceptance & Commitment Therapy (ACT) uit de psychologie. Maar kijk je beter, dan blijkt dat ze dezelfde kern delen: het gaat er niet om dat het leven probleemloos wordt, maar dat we leren meebewegen.